Transitie industrie Noord-Nederland biedt kansen voor nieuwe diensten

Onder invloed van conjunctuur, vergrijzing, automatisering en energietransitie is de Noord-Nederlandse industriële sector onderhevig aan snelle veranderingen.

Ook al gaat het in onze landstreek allemaal wat minder snel, er is wel degelijk veel aan de hand. Dit biedt dienstverleners nieuwe kansen.
Acceptatie duurt hier langer dan in de rest van Nederland

Met zes zakelijk-industriële dienstverleners schilderen we in Hampshire Hotel-Plaza Groningen de Noord-Nederlandse industriële sector. Hoe staat die ervoor? Welke ontwikkelingen zien we? Cor ten Broeke, divisiedirecteur Bouw van BouwGenius, bijt het spits af: ‘Ik zie weinig grote bouwprojecten in Noord-Nederland. Onder invloed van de aardbevingsschade leek er veel werk aan te komen, maar er wordt vooral veel gepraat en gecontroleerd. De bouw migreert deels richting Zwolle-Amersfoort.’

Peter Frank van Benthem, directeur van BMD Advies Noord-Nederland, onderschrijft deze waarneming: ‘Er zijn veel beslissers vertrokken naar Midden- en Zuid-Nederland. Dat leidt tot de behoefte aan regionale scherpte en snelheid. Lukt dat niet, dan mag je je van veel nieuwe initiatieven afvragen of die de eindstreep halen.’

Jan Drent, businessmanager van SPIE Numac Mantenance ziet wel beweging onder invloed van de energietransitie en de procesoptimalisatie: ‘Ondernemers maken efficiencyslagen in hun bedrijfsprocessen en realiseren zo kostenbesparingen. Het gaat hier alleen allemaal wat langzaam in vergelijking met elders in het land: acceptatie duurt hier langer dan in de rest van Nederland.’

Genetische terughoudendheid
Peter Raven, partner in Raven Advies, valt het op dat veel grote bedrijven hun noordelijke vestigingen hebben gesloten. ‘Maar er is hoop; de economie trekt aan en je ziet echt een golfbeweging. Ik zie alweer een ommekeer.’ Is hier ook sprake van een bepaalde noordelijke mentaliteit? Eerst zien, dan geloven? Terughoudendheid zit ons in de genen; nieuwe initiatieven komen hier trager van de grond door simpelweg te weinig lef. Bart de Vries, van Securitas, onderschrijft dit: ‘We blijven te veel de bekende paden bewandelen. Er is veel overtuigingskracht nodig om dingen te veranderen. De weerstand is gewoon groot. Je moet het eerst laten zien; alleen maar roepen dat je het kunt overtuigt niet.’

Accountmanager Noord- en West-Nederland van Tecline, Stefanie van Leeuwen, constateert dat vergrijzing en de toenemende vraag naar technisch personeel de arbeidsmarkt onder spanning zet. ‘Er ligt een grote onderwijs- en opleidingsuitdaging op ons bord. Het aanbod van het onderwijs sluit onvoldoende aan op de vraag van de ondernemers. Onze Europese technische professionals halen hun basisdiploma’s in eigen land. Vaak gaat het uiteindelijk om maatwerk dat we tot stand brengen in samenwerking met onze klant.’ Ten Broeke herkent het taalprobleem: ‘Denk bijvoorbeeld aan veiligheids- en werkinstructies. Die moet je goed vertalen. We begeleiden ook op de projecten; we denken kritisch mee. Dat is in het belang van de medewerker, maar ook van de werkgever, omdat die de brokken op zijn bord krijgt als het fout gaat.’ Voor De Vries is kritisch meedenken de essentie van zijn dienstverlening. ‘Mijn klanten huren me in om hun risico’s te verminderen. Veiligheidsscans kunnen heel confronterend zijn, maar we hebben hetzelfde doel en dat is een betere veiligheid. Die kunnen we het beste garanderen in een duurzaam partnerschap.’

Moet alles wat kan?
Welke ontwikkelingen zien we de komende jaren? Om te beginnen de steeds verder gaande automatisering. ‘Op basis van big data, die we mijnen uit tal van bedrijfsprocessen en –systemen, zijn we steeds beter in staat om voorspellingen te doen wanneer onderdelen van een machine aan onderhoud of vervanging toe zijn’, stelt Drent. ‘Investeren in maintenance intelligence levert geld op; de ontwikkelingen op het gebied van artificial intelligence gaan heel hard.’ Van Leeuwen wijst erop dat dit betekent dat het soort medewerkers verandert: ‘We hebben minder handjes en meer procesengineers nodig. Er ontstaan nieuwe beroepen en dat betekent een enorme uitdaging aan onderwijs- en opleidingsinstellingen.’ Dit stelt onze samenleving vroeg of laat voor geweldige problemen. Want: kunnen de mensen de automatisering wel bijbenen, is er straks nog wel werk voor iedereen?

Van Benthem illustreert dit probleem aan de hand van Volkswagen, waar vooreerst een grens is getrokken voor robotisering. ‘Daar is duurzame inzetbaarheid van laagopgeleiden een leidend principe.’ Inderdaad: moet alles wat kan en lopen we niet het risico van een steeds dieper wordende kloof tussen hoog- en laagopgeleiden?

Vermogen om te veranderen
‘Ik ken klanten die bewust kiezen voor mensen in plaats van machines’, zo nuanceert De Vries de kwestie. ‘Maar de taak van die mensen verandert wel. Zo verbreedt de taak van een beveiliger zich met bijvoorbeeld diensten op het gebied van brandalarm.’ Juist omdat de ontwikkelingen zo snel gaan is de uitdaging zo groot. De samenleving wordt steeds flexibeler, de roep om maatwerk steeds groter. Het gaat niet langer om kennis en kunde alleen. Gedrag, houding en communicatie worden steeds belangrijker. En uiteraard het vermogen om te veranderen. Naast de ontwikkelingen op het gebied van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zien we veel veranderen op het vlak van wet- en regelgeving en aansprakelijkheid. ‘Ik zie onder invloed hiervan nieuwe diensten ontstaan met advies, efficiencyverbetering en ict’, aldus Raven.

Dan is er de opmars van de drone. Of het nu gaat om de beveiliging van een bedrijventerrein of inspecties van offshore plants, de drone rukt op en levert een stroom van data die ons de gelegenheid bieden om zaken te voorspellen. ’Bijvoorbeeld waar en wanneer de kans op een inbraak het grootst is’, zo illustreert De Vries. ‘Maar pas op met de privacywetgeving’, waarschuwt Raven. Voor dienstverleners op het gebied van flexibel personeel als Tecline en BouwGenius luidt het devies: inspelen op ontwikkelingen, bestaande diensten verbreden en nieuwe diensten ontwikkelen. Of het nu de conjunctuur is, de vergrijzing, de automatisering of de energietransitie, dienstverlenen in de industriële sector ontwikkelt mee op de snelle golven van de verandering. Ook in Noord-Nederland!

Bron: startmakkelijk.nl